Kώστας Kαββαθάς
«... Αν κάποιος με ρωτήσει ποιο είναι το λιμάνι προορισμού, θα απαντήσω πως δεν είναι τολιμάνι που με ενδιαφέρει, αλλά το ταξίδι, το οποίο, όπως θα διαπιστώσετε, θα συνεχιστεί
με ούριο άνεμο και τις μηχανές σε πλήρη ισχύ...»
Ήταν ένα μικρό καράβι...
ΟΙ αναγνώστες ενός «παλαιού» περιοδικού σαν τους 4Τ χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: στους
ιδρυτικούς, τους παλαιούς και τους νεότερους. Ιδρυτικοί είναι εκείνοι που αγόρασαν το
πρώτο τεύχος, με το μονοθέσιο Brabham στο εξώφυλλο, την 1η Οκτωβρίου του 1970. Παλαιοί
είναι εκείνοι που, όπως συχνά λέω, «ανέβηκαν στο τρένο» αργότερα και νεότεροι τα παιδιά
που γεννήθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του ?80 και στις αρχές αυτής του ?90. Επιχειρώ το
διαχωρισμό, για να δείξω πόσο δύσκολο είναι για έναν άνθρωπο σαν εμένα να «μιλήσει» τη
γλώσσα που μιλάνε τρεις γενιές. Πρώτα να θυμίσει στους ιδρυτικούς (και προ-ιδρυτικούς)
τις γεμάτες νεανική αθωότητα και όνειρα ημέρες της δεκαετίας του ?60. Όταν τρέχαμε σε
βουνά και νησιά για να παρακολουθήσουμε τα ράλι και τους αγώνες ταχύτητας, όταν
περνούσαμε τα μεσημέρια στο Blue Bell (οι «βόρειοι») και στου Ζαβολέα και στην Ήβη (οι
«νότιοι»), και τα βράδια στην «BP», στο «Silver House», και κάναμε διαγωνισμούς rock &
roll στο κλαμπ του Γιώργου Σίσκου. Ο κίνδυνος να υποπέσεις στο θανάσιμο αμάρτημα της
νοσταλγίας (όπως λένε οι ¶γγλοι, «pastime for old... farts») είναι μεγάλος. Πώς
περιγράφεις το κυριακάτικο πρωινό στην Πάρνηθα, όταν ο Βόλφανγκ φον Τριπς κατέρριπτε το
απόλυτο ρεκόρ της ανάβασης; Πώς μιλάς για την ατμόσφαιρα των αγώνων ταχύτητας στη Ρόδο
και την Κέρκυρα ή για τις νύχτες στα μαγικά βουνά, όταν, με τα καθημερινά μας αυτοκίνητα
και με 10 δραχμές στην τσέπη, οργώναμε τα βουνά «τρέχοντας» στα ράλι; Ποιος είναι σήμερα
ο νέος που μπορεί να αισθανθεί, καθισμένος στην ασφάλεια του «γιωταχί» του μπαμπά του,
τον ενθουσιασμό και την έξαψη που αισθάνονταν οι ιδρυτικοί και οι προ-ιδρυτικοί
αναγνώστες; Και ποιος μπορεί να «καταλάβει» τη μετωπική σύγκρουση της αθωότητας με τη
σιδερόφρακτη πραγματικότητα των αρμάτων μάχης που κατέλυσαν τη Δημοκρατία τη νύχτα της
21ης Απριλίου του ?67;
Από δω τα όνειρα για το μέλλον, από κει το κράτος-οπερέτα, που, σαν τη Μαριωρή της
παροιμίας, «όλα τα ?χε, η δικτατορία του ?λειπε».
Τελευταία σκέπτομαι ότι ακόμα και η απλή αναφορά στα γεγονότα της εποχής με κάνει
«γραφικό» και, μάλλον, δεν έχω... άδικο! Πώς να μιλήσεις για τις διαδηλώσεις ενάντια στον
πόλεμο του Βιετνάμ, αλλά τους φοιτητές που έπεφταν νεκροί στο πανεπιστήμιο του Κεντ από
τις σφαίρες της αμερικανικής αστυνομίας; Πώς να εξηγήσεις ότι, στα σαράντα αυτά χρόνια το
μόνο που πραγματικά έγινε στην Ελλάδα είναι δρόμοι, γεφύρια και συγκροτήματα από
απαστράπτοντα γραφεία ένθεν κι ένθεν της λεωφόρου Κηφισίας;
Και καλά η δεκαετία του ?60. Αυτή (και τα όνειρά της) πέθαναν νωρίς. Πού πήγαν τα χρόνια
από το 1970 έως το 2000; Πού πήγαν οι νέοι που ονειρεύονταν να γίνουν μηχανικοί,
αρχιτέκτονες, βιομηχανικοί σχεδιαστές και δημιουργικοί επιχειρηματίες; Σε ποια
ξενυχτάδικα, ξεκωλάδικα και γκλαμουράτα στέκια χάθηκαν οι αγώνες για το «1-1-4», η Νομική
και το Πολυτεχνείο; Τι θα γράψει ο «καπετάνιος» στο ημερολόγιο του καραβιού που στην
κουπαστή γράφει «4ΤΡΟΧΟΙ»; Ότι 33 χρόνια από την κυκλοφορία του στο άλμπουρό του
κυματίζουν ξένες σημαίες, αγγλικές αλφαβήτες και αυτοκίνητα ή δίκυκλα made in Turkey, in
India και in Pakistan; Πού πήγαν οι αγώνες για τη σχεδίαση και την κατασκευή «ελληνικών»
προϊόντων; Ούτε ποδήλατο δεν καταφέραμε να φτιάξουμε αυτά τα 33 χρόνια και, απ? ό,τι
φαίνεται, δε θα καταφέρουμε ούτε τα επόμενα 40.
«Οι ιδιωτικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 15,2% το 2001, κατά 22,7% το 2002 και φέτος
αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη πτώση...» έγραφε η «Κυριακάτικη» της 16ης Μαρτίου.
Είμαι βέβαιος ότι, αν κοιτάξουν πίσω, ιδρυτικοί και προ-ιδρυτικοί αναγνώστες, αλλά και
παλιοί, θα καταλήξουν στο ίδιο συμπέρασμα: ο χρόνος πέρασε χωρίς λόγο. Γιατί δε νομίζω
ότι υπάρχει έστω κι ένας που να πιστεύει ότι είναι κατόρθωμα να βασίζεις την αύξηση του
εθνικού εισοδήματος μιας χώρας στις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ντελόρ, Γ΄ ΚΠΣ
κτλ.).
Και καλά με τους... αρχαίους και τους παλαιούς. Έχοντας ζήσει τις εποχές του «θα δούμε»
και του «άσε-για-αύριο», μεταφέρουν το κενό και τη μοναξιά του καπετάνιου και κατανοούν
την αμηχανία του. Όμως, τι λες στα παιδιά που γεννήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του
?80; Να προσέξουν πόσο καλό είναι το Audi S3 και τι «θαύμα» είναι στο δρόμο το Focus RS;
Και που το είπες ή το ?γραψες, τι έγινε; Προσφέρεις στους νέους και στον τόπο; Βάζεις ένα
πετραδάκι στο οικοδόμημα της γνώσης και της δημιουργίας ή πέφτεις στην παγίδα εκείνων που
θέλουν να σε κρατάνε δέσμιο της εικονικής πραγματικότητας που έχουν χτίσει, για να
πουλάνε προϊόντα στους «ιθαγενείς»;
Στο «Εν Λευκώ» του τεύχους Μαρτίου έλεγα πως δεν είναι όλα μαύρα, αναφέροντας τα έργα
υποδομής που γίνονται στη χώρα με αφορμή τους Ολυμπιακούς του 2004 (δρόμοι, τραμ, μετρό,
προαστιακός σιδηρόδρομος, γέφυρες κτλ.), αλλά και την αποδοχή από την Πολιτεία της
πρότασης των 4Τ και του ΕΛ.ΙΝ.Η.Ο για τη διοργάνωση του αγώνα ηλιακών αυτοκινήτων «ΦΑΕΘΩΝ
2004». H σύμβαση ανάμεσα στο EΛ.IN.H.O και τη Πολιτιστική υπογράφτηκε και, η οργάνωση του
μεγάλου αυτού γεγονότος ξεκίνησε.
Το ταξίδι των 4Τ και των Τεχνικών Εκδόσεων, που ξεκίνησε το 1970, συνεχίζεται, με το
«μικρό καράβι» να πλέει σε ήρεμες και φουρτουνιασμένες θάλασσες, να αποφεύγει βράχους και
υφάλους, να αντιμετωπίζει (πάντα νικηφόρα) τις επιθέσεις και τον ανταγωνισμό των άλλων...
ναυτιλιακών εταιρειών και να φτάνει πάντα ήρεμο, δυνατό και ασφαλές στον προορισμό του,
που είναι η σωστή ενημέρωση των αναγνωστών σε θέματα που έχουν σχέση με την τεχνολογία,
τις εξελίξεις και τις προοπτικές της αυτοκίνησης και των μεταφορών γενικότερα, αλλά και
άλλα, εξίσου σημαντικά, που αφορούν τις όμορφες εποχές που πέρασαν και τις άγριες που
έρχονται.
Αν κάποιος με ρωτήσει ποιο είναι το λιμάνι προορισμού, θα απαντήσω πως δεν είναι το
λιμάνι που με ενδιαφέρει, αλλά το ταξίδι, το οποίο, όπως θα διαπιστώσετε, θα συνεχιστεί
με ούριο άνεμο και τις μηχανές σε πλήρη ισχύ._ Κ. Κ.